sprawy społeczne I zdrowie
REALIZOWANE PROGRAMY Związane z POMOCĄ SPOŁECZNĄ I ZDROWIEM
Realizacja zadań związanych ze sprawami społecznymi, rodziną i zdrowiem stanowi odzwierciedlenie działań podejmowanych na podstawie polityk programów i strategii przyjętych przez władze Jarocina. Do najważniejszych z nich należą:
Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii,
Gminny Program Wspierania Rodziny,
Jarocińska Strategia Rozwiązywania Problemów Społecznych dla Miasta,
Gminny Program Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie oraz Ochrony Ofiar Przemocy w Rodzinie,
Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Gminy Jarocin.
Dokładniejszy opis wskazanych powyżej programów znajduje się w części raportu poświęconej Realizowanym Politykom, Programom i Strategiom.
Wysokość zrealizowanych wydatków w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny:
89 523 652 zł
+1,40%
do roku 2021
Wydatki w obszarze pomocy społecznej i zdrowia w 2022 r. wykonano na poziomie zbliżonym do wykonania w 2021 r. Należy przy tym jednak zwrócić uwagę na zmianę, jaka nastąpiła w strukturze ww. wydatków. W 2021 r. znaczącą część środków przeznaczono na wypłatę świadczeń wychowawczych (realizację programu "Rodzina 500+"). Od czerwca 2022 r. wypłata ww. świadczeń następuje poprzez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przez co w budżecie Gminy wydatki na ten cel uległy znaczącemu zmniejszeniu. Z kolei znacząca część środków zrealizowanych przez Gminę w 2022 r. dotyczyła wypłaty dodatku węglowego dla mieszkańców Gminy (18,1 mln zł) oraz świadczeń związanych z udzielaniem pomocy obywatelom Ukrainy.
65 581 495 zł
Wysokość wypłaconych świadczeń społecznych
3 426 284 zł
Wydatki na bieżące utrzymanie CUS
2 090 766 zł
Wartość zadań zrealizowanych z dofinansowaniem (dotacje UE)
Świadczenia wsparcia materialnego w 2022 r.
Przyczyny korzystania z pomocy społecznej w 2022 r.
Zakres pomocy społecznej obejmował zadania określone w ustawie o pomocy społecznej. Centrum Usług Społecznych wykonywał także zadania wynikające z innych aktów prawnych m.in. z ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy czy ustaw o dodatku osłonowym, węglowym, elektrycznym.
W 2022 r. wykonywanie najistotniejszych działań w zakresie pomocy społecznej można było pogrupować według pięciu obszarów:
systemu finansowego wsparcia rodzin,
pomocy w długotrwałej lub ciężkiej chorobie,
likwidacji barier funkcjonalnych dla osób niepełnosprawnych,
ograniczaniu skutków bezrobocia,
przeciwdziałaniu uzależnieniom.
Najczęściej występującym powodem korzystania z pomocy społecznej w Gminie Jarocin w 2022 r. były niepełnosprawność, długotrwała lub ciężka choroba i ubóstwo. Należy przy tym zaznaczyć, że rodzina może korzystać z pomocy z powodu różnych przesłanek jednocześnie (ta sama rodzina może być ujęta w tabeli w pozycjach ubóstwo, bezrobocie i długotrwała lub ciężka choroba). Aby uzyskać pomoc ze strony CUS rodzina lub osoba ubiegająca się o pomoc musi spełnić co najmniej dwie przesłanki tj. po pierwsze dochód osoby lub rodziny nie może przekroczyć kryterium ustawowego, po drugie musi wystąpić co najmniej jedna przesłanka, o której mowa w ustawie o pomocy społecznej.
Centrum Usług Społecznych wspiera osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej. Dla porównania warto dodać, że w 2022 r. powody korzystania z pomocy społecznej były podobne do występujących rok wcześniej.
W 2022 r. świadczeniami pieniężnymi objęto 440 rodzin a niepieniężnymi 250 rodzin. Pracę socjalną świadczono wobec 3.832 rodzin.
wybrane zadania realizowane w ramach pomocy społecznej i wsparcia rodziny w 2022 r.
W ramach Zespołu ds. Pomocy Społecznej realizowano zadania w zakresie:
udzielania pomocy finansowej w postaci zasiłków celowych, stałych, okresowych i innych, pomocy rzeczowej w postaci żywności, odzieży lub posiłków w stołówce CUS,
realizacji rządowego programu „Posiłek w szkole i wdomu”,
realizacji Gminnego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie – Zespół Interdyscyplinarny,
realizacji Gminnego Programu Wsparcia Rodziny – Asystenci rodziny,
realizacji usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych na terenie Gminy Jarocin prowadzenia Karty Dużej Rodziny,
dofinasowania pobytu dzieci z terenu gminy przebywających w pieczy zastępczej i instytucjonalnej pieczy zastępczej,
opłacania składek zdrowotnych klientów korzystających z pomocy.
Mieszkania chronione
Miejsce, w którym zamieszkują głównie osoby starsze, z niepełnosprawnością oraz chorzy, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej. Część osób uczęszcza do Środowiskowego Domu Samopomocy oraz Centrum Integracji Społecznej, natomiast pozostali mają zapewnione wsparcie w postaci ogólnodostępnej świetlicy, w której codziennie odbywają się różne zajęcia. Mieszkańcy pod kierunkiem koordynatorki w świetlicy wspólnie spędzają czas, wspólnie przygotowują posiłki, uczestniczą w różnych zorganizowanych zajęciach, różnych formach ruchowych, spotkaniach typu spotkania z poezją, muzycznych, na okoliczność świąt i innych.
Obecnie w 22 lokalach mieszka 28 osób. W 2022 r. na bazie obiektu przy ulicy Zacisznej CUS w Jarocinie uruchomił 2 mieszkania wspomagane dla osób ze spectrum autyzmu.
W ramach Zespołu ds. Świadczeń realizowano zadania w następujących zakresach:
świadczenia rodzinne,
fundusz alimentacyjny,
dodatki mieszkaniowe,
dodatki energetyczne,
Program Dobry Start,
składki zdrowotne,
świadczenia wychowawcze do 31.05.2022 r.
W ramach Zespołu ds. Administracji i Obsługi realizowano zadania w zakresie przygotowania i wydania posiłków dla:
dzieci i młodzieży ze szkół i przedszkoli z terenu Gminy Jarocin, tj 11 placówek dla których przygotowywanych było ok. 560 obiadów dziennie,
uczestników Programu Senior+, Centrum Integracja Społecznej oraz podopiecznych CUS ok. 140 dziennie,
uczestników ŚDS ok. 30 dziennie.
W ramach Zespołu ds. Usług Społecznych realizowano zadania w zakresie:
organizowania i koordynowania usług realizowanych przez Centrum,
współrealizacji działań z organizacjami, instytucjami i grupami nieformalnymi z terenu gminy w zakresie rozpoznawania potrzeb,
wspierania mieszkańców i budowanie oferty usług społecznych,
opracowywania i aktualizowania Indywidulanych Planów Usług Społecznych,
bieżącego monitorowania jakości usług i potrzeb w środowisku lokalnym,
pobudzania aktywności lokalnej w zakresie aktywizacji społecznej, kreowania działań samopomocowych, a także współpracy i wspierania organizacji i grup nieformalnych w tym obszarze.
Kluby społeczne
W 2022 r. Centrum Usług Społecznych prowadziło różnego rodzaju działania w Klubach Społecznych, które skupiały głównie seniorów ale również lokalną społeczność. Funkcjonowało 5 Klubów w: Mieszkowie, Witaszycach, Łuszczanowie, Golinie i w Jarocinie. Kluby zaczęły prowadzić spotkania i działania od lutego/marca po okresie trwającej pandemii. Organizowane były warsztaty: kulinarne, z zakresu rękodzieła, aromatoterapii, szycia, florystyczne, autoprezentacji i aromatoterapii, "Główka pracuje". Odbywały się spotkania aktywizująco-integracyjne, sportowe, spotkania z obszaru profilaktyki zdrowia z pielęgniarką, edukacyjno-informacyjne z przedstawicielami służb, pracownikiem ZUS i inne. Organizowane były również wyjazdy kulturalno integracyjne, rajdy rowerowe oraz na basen.
W różnych działaniach uczestniczyło ponad 300 osób.
Lokalny Klub Rodzinny
Klub Rodzinny to miejsce, w którym odbywały się spotkania edukacyjno-rozwojowe dla rodziców/opiekunów z dziećmi do 5 r.ż. pod kierunkiem 2 konsultantek rodzinnych i wsparciu koordynatora. Działały 4 grupy: Lulanki, Bawialnia dla dzieci najmłodszych, Bawialnia dwulatka i Bawialnia ogólnorozwojowa.
Poza cyklicznymi zajęciami dodatkowo odbywały się warsztaty rodzinne, kreatywne warsztaty dla Mam, grupowe konsultacje fizjoterapeutyczne i psychologiczne.
W przeciągu roku z różnych działań skorzystało około 100 rodzin.
Teleopieka
Bezpłatna usługa w formie opaski na nadgarstek skierowana do mieszkańców Gminy Jarocin w szczególności do osób starszych, samotnych, z niepełnosprawnością w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz osób zależnych. Całodobowa usługa umożliwiająca wezwanie pomocy w sytuacji zagrożenia życia i bezpieczeństwa, która jest świadczona w formie opaski monitorującej: pomiar ciśnienia i tętna, czujnik upadku oraz zdjęcia i założenia opaski, lokalizację GPS. Od lipca 2022 r. miesięcznie skorzystało 70 osób.
Zespół Usług Społecznych
Usługa realizowana w partnerstwie z Jarocińskim Stowarzyszeniem Inicjatyw Senioralnych w zakresie rehabilitacji, masaży i ćwiczeń indywidualnych w formie stacjonarnej i mobilnej z dojazdem do mieszkańca, jak również grupowa gimnastyka korekcyjna, grupowa gimnastyka z elementami jogi, poradnictwo pielęgniarki w zakresie profilaktyki zdrowia, poradnictwo dietetyczne.
Skorzystało ponad 300 osób.
Zespół Usług Społecznych obszarze kultury i pobudzania aktywności obywatelskiej
W partnerstwie z Fundacją 750-lecia Jarocina realizowano szereg działań społeczno-kulturalnych dla seniorów: koncerty, spotkania autorskie, warsztaty taneczne, malarskie, fotograficzne, z nowych technologii, modowe, warsztaty szycia, aromatoterapii, pakowania prezentów, tworzenia wianków, ale również spotkania międzypokoleniowe z grupami przedszkolnymi, rajdy rowerowe, spotkania z historią.
Z różnych działań kulturalno-społecznych skorzystało ponad 400 osób.
Nowe zadania realizowane przez CUS w 2022 r.
Zdania realizowane przez CUS w 2022 r. były związane m.in. z:
dodatkiem osłonowym,
pomocą Ukrainie, w tym:
wnioskami o wypłatę jednorazowego świadczenia pieniężnego,
wnioskami o świadczenie za zakwaterowanie i wyżywienie uchodźców,
dodatkiem węglowym,
dodatkiem na inne źródła ciepła,
dodatkiem elektryczny.
Dodatek osłonowy
Nowe świadczenie wprowadzone w ramach Tarczy antyinflacyjnej w 2022 r. zastąpiło dotychczasowy dodatek energetyczny. Celem dodatku była częściowa rekompensata wzrostu energii elektrycznej i gazu ziemnego, wysokiego poziomu inflacji i związanego z tym wzrostem cen towarów i usług konsumpcyjnych.
Świadczenie wypłacono 6.516 osobom.
Dodatek węglowy
Jednorazowa wypłata w wysokości 3.000 zł przeznaczona dla gospodarstw domowych, których głównym źródłem ogrzewania jest węgiel lub paliwa węglopochodne. Świadczenie wypłacono 6.354 osobom.
Dodatek na inne źródła ciepła
Możliwość dofinansowania zakupu opału peletu drzewnego, drewna kawałkowego i innych rodzajów biomasy oraz gazu skroplonego LPG lub oleju opałowego. Świadczenie wypłacono 813 osobom.
Dodatek elektryczny
Dla gospodarstw domowych, które jako główne źródło ciepła wykorzystują ogrzewanie elektryczne, ale też pompy ciepła. Wysokość dodatku wynosiła 1.000 zł, natomiast w przypadku rocznego zużycia energii elektrycznej powyżej 5 MWh podwyższono do 1.500 zł. W miesiącu grudniu przyjęto 18 wniosków.
wsparcie dla ukrainy
Największym wyzwaniem dla Gminy było zapewnienie wsparcia i dostępu do świadczeń z pomocy społecznej dla obywateli Ukrainy.
Działania podjęte przez Gminę Jarocin w celu realizacji oświatowego wsparcia dla obywateli Ukrainy
Gmina realizowała dodatkowe zadania oświatowe ze środków Funduszu Pomocy Obywatelom Ukrainy, w tym bezpośrednio w szkołach gdzie gmina jest organem prowadzącym. Gmina refinansowała również poniesione wydatki dotacji podmiotowej udzielone placówkom niepublicznym (szkoły, przedszkola).
Z otrzymanych środków na realizację dodatkowych zadań oświatowych wykorzystano 1.566.989,82 zł.
Wniosek o wypłatę jednorazowego świadczenia pieniężnego
Pomoc dla obywateli Ukrainy w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę, przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.
Świadczenie wypłacono 1.194 osobom.
Wniosek o świadczenie za zakwaterowanie i wyżywienie uchodźców
Od 16 marca 2022 r. osoby zapewniające zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, którzy przybyli na terytorium RP bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, mogli otrzymać świadczenie w wysokości 40 zł za każdy dzień pomocy.
Świadczenie wypłacono 2.510 osobom.
Jarocin solidarny z Ukrainą
W ramach solidarności z Ukrainą na jarocińskim ratuszu wywieszona została ukraińska flaga.
Jarociniacy zaangażowali się w pomoc Ukraińcom.
Wśród działań podejmowanych przez Gminę można wymienić następujące:
Gminne Centrum Zarządzania Kryzysowego w Jarocinie zatrudniło koordynatora do spraw uchodźców z Ukrainy, znającego biegle język polski i ukraiński,
uruchomiona została specjalna infolinia dla uchodźców z Ukrainy,
OSP w Jarocinie zorganizowało zbiórkę niezbędnych artykułów na rzecz uchodźców z Ukrainy. Towary można było przynosić do remizy przy ul. Śródmiejskiej w Jarocinie,
pomoc zorganizowali również harcerze z Hufca ZHP Jarocin wspólnie z JOK Jarocin, Biblioteką Publiczną Miasta i Gminy oraz Stowarzyszeniem SMGO.
Gmina uruchomiła edukację dla dzieci z Ukrainy
Od 1 kwietnia w szkołach na terenie gminy Jarocin funkcjonowały oddziały przygotowawcze dla dzieci z Ukrainy. Oddziały przygotowawcze, które funkcjonują w klasach łączonych, mają na celu przygotowanie uczniów do systemu edukacji w Polsce, zwłaszcza nauki języka polskiego.
Dary dla Ukraińców
Od dnia 1 kwietnia magazyn przyjmowania i wydawania darów od mieszkańców Jarocina dla obywateli Ukrainy zostanie przeniesiony do budynku przy ul. Poznańskiej 1a.
Bezpłatne lekcje języka polskiego
Nauka języka polskiego ma pomóc uchodźcom zaaklimatyzować się w Polsce, ułatwić kontakty i załatwianie wszelkich formalności, choćby znalezienie pracy. Darmowe lekcje języka polskiego organizuje Biblioteka Jarocin wraz z wolontariuszami.
PESEL dla uchodźców z Ukrainy
Od 16 marca uchodźcy wojenni z Ukrainy mogli ubiegać się o nadanie numeru PESEL, który uprawnia do korzystania z różnego rodzaju świadczeń: zdrowotnych, socjalnych, rodzinnych. PESEL umożliwił też podjęcie pracy czy założenie działalności gospodarczej.
Koncert charytatywny dla Ukrainy
Koncert charytatywny dla Ukrainy pod honorowym patronatem Burmistrza Jarocina odbył się 2 kwietnia w JOK-u. Imprezę zorganizowali uczniowie Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Jarocinie.
zdrowie
Ochrona zdrowia to sektor, który często nie charakteryzuje się wysokimi wydatkami, ale pomimo tego, zakres realizowanych zadań pozostaje zróżnicowany. Podstawowe obowiązki gminy w tym zakresie zostały zawarte w ustawie o samorządzie gminnym, która wskazuje, iż zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, wśród których w szczególności uwzględnia się m.in. sprawy ochrony zdrowia. Jednakże szczegółowe kompetencje określają także inne akty prawne, w szczególności ustawy, które dotyczą przedsięwzięć związanych z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz przeciwdziałaniem narkomanii.
Podstawowym, corocznym przedsięwzięciem realizowanym przez gminę były zadania określone w ramach programów rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii. W założeniach uwzględniały one tworzenie warunków przeciwdziałających problemom związanym z uzależnieniami i przemocą w rodzinie, a także działania na rzecz ograniczenia dostępności do alkoholu oraz profilaktykę uzależnień zarówno wśród dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. Skupiały się one między innymi na profilaktycznych działaniach informacyjnych i edukacyjnych.
Łączne wydatki w ochronie zdrowia w 2022 r. wyniosły ponad 1,5 mln zł, w tym najwyższą kwotę wydatkowano w zakresie przedsięwzięć dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.
W ramach środków z Funduszu Alkoholowego w roku 2022 sfinansowano:
kampanię profilaktyczną „Rodzina na basenie”,
zajęcia pozalekcyjne,
świetlice,
obozy oraz półkolonie letnie i zimowe,
projekty dla osób starszych,
festyny profilaktyczne,
szkolenia i warsztaty,
zakup „autochodzika” do użytku KPP w Jarocinie,
pomoc psychologiczną dla dzieci, młodzieży i członków rodzin,
zajęcia terapeutyczne,
dotację celową dla uczestników CIS w Jarocinie oraz OIK w Jarocinie,
gabloty z hasłem profilaktycznym,
sporządzenie Diagnozy Problemów Społecznych,
zakup poradników dla szkół,
zakup profilaktycznych gier planszowych,
szkolenie dla sprzedawców napojów alkoholowych.
Szczepienia przeciwko grypie
Wszystkie osoby w wieku od 25 do 64 lat mogły bezpłatnie zaszczepić się przeciwko grypie. Akcja szczepienia preparatem VAXIGRIP odbyła się 21 października.
Bezpłatne badania mammograficzne
Mieszkanki gminy Jarocin miały okazję poddać się bezpłatnym badaniom mammograficznym w specjalnych mobilnych mammobusach . Bezpłatne badania skierowane były do Pań w wieku 50-69 lat, które w ciągu ostatnich dwóch lat nie miały wykonywanej mammografii. Właśnie w tej grupie wiekowej obserwowana jest bowiem największa zachorowalność na raka piersi.
Bezpłatne badania słuchu
Burmistrz Jarocina zapraszał również na bezpłatne badania słuchu, przeprowadzone w dniach 6-10 czerwca.
Bezpłatna badania jelita grubego
Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów w Poznaniu realizował program pod nazwą „Profilaktyka nowotworów dolnego odcinka przewodu pokarmowego”. W ramach projektu każdy uczestnik został objęty bezpłatnymi działaniami edukacyjnymi oraz badaniami profilaktycznymi.
Bezpłatna fizjoterapia domowa
Wielkopolskie Centrum Fizjoterapii dla pacjentów z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności (I grupa) zorganizowało bezpłatną fizjoterapię domową (realizowaną w domu u pacjenta), finansowaną przez NFZ. Z zabiegów mogli skorzystać zarówno dzieci, jak i osoby dorosłe.
Październik miesiącem świadomości raka piersi
Październik już od wielu lat uznawany jest na całym świecie za miesiąc świadomości raka piersi. Symbolem walki z chorobą jest różowa wstążka. Na znak solidarności z jarocińskimi Amazonkami siedziba samorządu gminnego do końca października była podświetlana na różowo. To jednocześnie zwrócenie uwagi na znaczenie profilaktyki, która odgrywa ogromną rolę w wyleczeniu choroby.
Kobietom zaleca się samobadanie oraz USG piersi, zaś kobiety po 50 r.ż. powinny wykonywać co dwa lata mammografię (w ramach profilaktyki refundowanej przez NFZ).
Na rzecz ochrony zdrowia w 2022 r. podjęte zostały również inne działania obejmujące współpracę z organizacjami pozarządowymi. Dzięki temu kontynuowano realizację zadań z zakresu ochrony i promocji zdrowia w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy o działalności leczniczej.